مقاله مبانی نظری بازی درمانی

دانلود مقاله مبانی نظری بازی درمانی

39 صفحه Word – قابل ویرایش

خلاصه‌ای از مقاله

بازی به عنوان وسیله‌ای مهم برای تربیت کودکان مطرح می‌شود. روانشناسان معتقدند که بازی، بهترین و مفیدترین نوع تربیت است. این فعالیت، نقش مهمی در رشد همه‌جانبه کودکان ایفا می‌کند. بر اساس گزل و ایلگ، بازی‌ها برای رشد عقلی کامل کودکان ضروری است. کودکانی که از بازی فرار می‌کنند، از نظر روانی به مشکلات برمی‌خورند و نیاز به درمان دارند. به نظر وولورث، تخیل کودکان به عنوان یک نوع بازی محسوب می‌شود و بازی عمدتاً حاوی عناصر تخیل و اختراع است.

طبقه‌بندی کارل گروس

گروس و همراهان، با باور به تعریف بازی به عنوان پیش‌تمرین عمومی یا تمرین مقدماتی، بازی‌ها را به دو دسته اصلی تقسیم کرده‌اند: بازی‌های کنشهای عمومی و بازی‌های کنشهای اختصاصی. این تقسیم‌بندی با توجه به ملاک‌های آن‌ها، فعالیت‌ها را به عنوان فرایندهای سازش یافته معرفی می‌کند، به‌عنوان مثال، بازی‌های مبارزه‌ای که غریزه جنگجویی را تقویت کرده و به فرد این امکان را می‌دهد که در آینده از این کنش‌ها بهره‌مند شود. یا عروسک بازی در دختران برای تحکیم غریزه‌ی مادر آن‌هاست.

اهداف بازی

بازی با هدف ایجاد نشاط، بهبود رشد بدنی، تقویت رشد عاطفی، و پرورش تخیل طراحی شده است. این فعالیت‌ها نه تنها باعث افزایش کنجکاوی و شوق کودکان برای درک محیط پیرامون می‌شوند. بلکه به سلامت بدنی کودکان نیز کمک کرده و در تأثیرگذاری بر سلامت روانی و شخصیت آنها نقش مهمی دارند. این عوامل تا سنین بزرگ‌سالی در شخصیت و رفتار فرد تأثیرگذار بوده. علاوه بر این، بازی نقش بسزایی در پرورش تخیل دارد و تأثیر گذاری در تکوین شخصیت کودکان به گونه‌ای است که برخی روانشناسان رابطه مستقیم بین تخیل و سلامت شخصیتی در سنین بالاتر را تأیید می‌کنند.

تأثیر همبازی‌ها

آشنایی با همسالان تأثیرات خاصی بر بازی کودکان دارد. زمانی که با همسالان آشنا هستند، به بازی‌های نمایشی بیشتر تمایل دارند و در محیط خودمانی، سطح بالاتری از سازماندهی و همکاری اجتماعی دیده می‌شود. جنسیت همبازی‌ها نیز بر کیفیت بازی اجتماعی تأثیر گذار است، به عنوان مثال با همبازی‌های همجنس، کودکان بیشتر به کاوش اشیاء جدید مشغول می‌شوند. اما همچنین ممکن است جنسیت محدودیت‌هایی بر بازی‌ها وارد کند برای مثال وقتی پسرها فقط با پسرها و دخترها فقط با دخترها بازی می‌کنند، به احتمال زیاد به آن نوع از بازی‌ها می‌پردازند که از لحاظ سنتی وابسته به جنسیت هستند‌.

مفهوم بازی‌درمانی

فرهنگ توصیفی انجمن روانشناسی آمریکا بازی‌درمانی را به استفاده از فعالیت‌ها و وسایل بازی، از جمله گل سفالگری، آب، مکعب، عروسک‌ها، عروسک‌های خیمه شب بازی، نقاشی و رنگ انگشتی در روان‌درمانی کودک توصیف می‌کند. این روش‌ها  بر این اساس است که این فعالیت‌ها، احساسات و خیالات کودک را بازتاب می‌دهند و او را قادر می‌سازند تا مشکلات و احساسات خود را بیان کرده، روش‌های جدید را آزمایش کند و با روابط به صورت غیر کلامی آشنا شود.

کاربرد و محیط بازی‌درمانی

بازی‌درمانی به عنوان یک روش درمانی برای کودکان ناسازگار و مشکلات مرتبط با سازگاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش می‌تواند اختلالات مختلفی که از جمله افسردگی، ترس‌ها، مشکلات رفتاری مبتنی بر اضطراب، شب‌ادراری، ناخن جویدن، دروغ گفتن، پرخاشگری و موارد مشابه را بهبود بخشد. در بازی‌درمانی، محیط بازی به عنوان یک محدوده بسته و مستقر تعریف شده است، که شامل یک اتاق مخصوص با نور و دما مناسب است. در هر جلسه، اسباب‌بازی‌های خاصی برای کودکان فراهم می‌شود که شامل نوزاد عروسکی، بطری شیر نوزاد، مداد رنگی، سربازان عروسکی، تفنگ عروسکی، عروسک‌های کاغذی نمایانگر اعضای خانواده، خانه عروسکی، خمیرهای بازی و توپ می‌شود. این ابزارها کمک می‌کنند تا کودکان احساسات و مشکلات خود را از طریق بازی بیان کرده و با مشکلات درونی و برونی خود آشنا شوند.